بسم الله الرحمن الرحیم


احتمالا منظور از«دابّه»(جنبنده)در اینجا انسان است؛چون انسان هم یکی از جنبندگان است که حرکت می کند.بنابراین،معنی آیه چنین می شود:اگر خداوند بخواهد مردم را به خاطر ظلمشان مجازات کند،به طوری که هر کسی که ظلم و گناهی کرد،دچار عذاب شود،دیگر هیچ انسانی که در زمین حرکت کند،زنده نمی ماند؛چون بیشتر مردم _که معصوم نیستند_گناه می کنند و هلاک می شوند و اندکی از مردم یعنی پیامبران و امامان (علیه السلام)که معصوم هستند،اصلا به دنیا نمی آمدند؛زیرا پدران و مادران غیر معصوم آنها پیشتر به خاطر گناهانشان نابود شده بودند. شاید هم منظور از جنبنده،تمام حیوانات و جانوران باشد.در این صورت،علت نابودی حیوانات و سایر جنبندگان به خاطر گناهان انسان اینگونه توجیه می شود که طبق قرآن کریم،تمام موجودات زمین برای تکامل انسان و مصالح او به وجود آمده اند.بنابراین اگر انسان نباشد،وجود آنها لغو و بی فایده است؛چنان که در آیه 29 سوره بقره می خوانیم:«خداوند،همه آنچه را که در زمینوجود دارد،برای شما آفریده است.(المیزان،ج12،ص280)